Türkiye, 2025’i “Aile Yılı” ilan etmesinin ardından aileyi ve nüfus artışını desteklemeye yönelik kapsamlı bir sosyal politika paketine hazırlanıyor. Tasarıyla birlikte doğum izni ve babalık izninde önemli artışlar yapılırken; ev kadınlarına emeklilik, vergi teşviki ve çocuk bakım desteği gibi haklar getirilmesi hedefleniyor. Düzenlemenin yıl sonuna kadar Meclis’e sunulması ve 2026 başında yürürlüğe girmesi planlanıyor.
👩👶 Doğum İzni 24 Haftaya Çıkıyor
Mevcut yasaya göre toplam 16 hafta (doğum öncesi 8 + doğum sonrası 8) olan doğum izni, yeni düzenlemeyle 24 haftaya — yani bebek 6 aylık olana kadar — uzatılıyor. Bu değişiklik, annelerin bebekleriyle ilk 6 ayı huzur içinde geçirmesini, fiziksel ve psikolojik toparlanmayı sağlıklı biçimde yapabilmesini amaçlıyor.
Hem kamu hem özel sektör çalışanlarını kapsayacak bu düzenleme, işçi-memur ayrımını ortadan kaldırıyor. Uzatılan izin süresi, annelerin işe dönüş baskısını azaltırken aile yapısına ve doğum oranlarının artmasına da katkı sağlaması bekleniyor.
👨👩👧 Babalık İzninde Eşitlik
Yeni tasarı, babaları da kapsıyor. Şu anda özel sektörde 5 gün olan babalık izni, 10 güne çıkıyor ve memur-işçi farkı ortadan kalkıyor. Bu düzenleme, doğum sonrası bakım sürecinde babaların aktif rol almasını teşvik ediyor, iş-aile dengesi ve çocuk bakımında eşitliği güçlendiriyor.
🏠 Ev Kadınlarına Sosyal Haklar
Paket, ev kadınlarına yönelik de önemli haklar içeriyor. Hükümet, ev içi emeği görünür kılmak ve sosyal güvence sağlamak amacıyla ev kadınlarına emeklilik imkânı, prim desteği ve vergi muafiyeti gibi uygulamaları gündeme aldı. Bu adım, çocuk bakımının yanında evin idaresi ve ev içi emeğin toplumsal değer kazanmasını hedefliyor.
🧸 Kreş ve Çocuk Bakımı Destekleniyor
Yeni düzenleme, çocuk bakım altyapısını güçlendirmeyi de hedefliyor. Mahalle tipi kreşler, çocuk bakım desteği ve erişilebilir bakım hizmetleri planlanıyor. Bu sayede anneler iznin bitiminde rahatça işe dönebilir, aileler çocuk bakım yükünden kısmen de olsa kurtulabilir.
📅 Yasalaşma Takvimi
Tasarı, bu ay içinde Meclis’e sunulacak. Yasalaşması ve bütçe görüşmelerinin tamamlanmasının ardından, düzenlemenin 2026’nın başında yürürlüğe girmesi öngörülüyor.
🎯 Hedefler
Hükümetin bu paketi hayata geçirmesindeki temel hedefler:
- Türkiye’de düşen doğurganlık oranlarını artırmak,
- Kadın-erkek eşitliğini güçlendirmek,
- Aile yapısını desteklemek,
- İş-aile dengesi ve ev içi emeğin görünürlüğünü artırmak.
✅ Beklenen Faydalar
- Anneler bebekleriyle ilk 6 ayı güvenle geçirebilecek; anne ve bebek sağlığı desteklenecek.
- Babalar çocuk bakımında aktif rol alabilecek, toplumsal cinsiyet eşitliği güçlenecek.
- Ev kadınları sosyal güvenceye kavuşacak; ev içi emek toplumsal olarak değer kazanacak.
- Kreş ve çocuk bakım desteği, çalışan ebeveynlerin yükünü hafifletecek, kadınların iş gücüne dönüşünü kolaylaştıracak.
⚠️ Dikkat Edilmesi Gerekenler
- Özel sektör işletmelerinin mali yükü ve uygulama kapasitesi, özellikle küçük ölçekliler için nasıl dengelenecek?
- Kreş altyapısı ve bakım desteği planları gerçekçi ve erişilebilir olacak mı?
- Ev kadınlarının prim ve destek mekanizmaları ne kadar etkin ve şeffaf olacak?
📰 Sonuç
Bu paket, sadece bir “izin uzatma” değil; aile, nüfus, sosyal güvenlik ve toplumsal cinsiyet eşitliği eksenlerinde köklü bir dönüşüm vaat ediyor. Yasalaşması halinde, annelere, babalara ve ev kadınlarına nefes aldıracak, ev içi emeği görünür kılacak ve toplumsal refaha katkı sağlayacak bir adım olabilir.
