18 Aralık 2025’te yürürlüğe giren yeni Yataklı Tedavi Kurumları Enfeksiyon Kontrol Yönetmeliği, Türkiye’de sağlık hizmetiyle ilişkili enfeksiyonlara (SHİE) yaklaşımda köklü bir değişimi beraberinde getirdi. Yaklaşık yirmi yıl yürürlükte kalan 2005 tarihli düzenlemeyi yürürlükten kaldıran yönetmelik, sadece teknik güncellemelerle sınırlı kalmayarak, enfeksiyon kontrolünü kurumsal risk yönetiminin merkezine yerleştiren yeni bir yönetim anlayışı ortaya koyuyor.
Yeni yönetmeliğin en dikkat çekici yönlerinden biri, yasal dayanaklardaki değişim. 2005 düzenlemesi Sağlık Bakanlığı’nın eski teşkilat yapısına dayanırken, 2025 yönetmeliği Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi’ne uyumlu olarak Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi’ni esas alıyor. Bu durum, idari dönüşümün sağlık mevzuatına doğrudan yansıması olarak değerlendiriliyor.
Terminoloji açısından da önemli bir yenilenme söz konusu. Eski düzenlemede kullanılan “hastane enfeksiyonu” kavramı yerine, uluslararası literatürle uyumlu biçimde “sağlık hizmeti ile ilişkili enfeksiyonlar” ifadesi benimsendi. Bu değişiklik, sürveyans faaliyetlerinde belirsizlikleri azaltırken, denetim ve hukuki değerlendirmelerde daha net bir çerçeve sunuyor.
2025 yönetmeliği, enfeksiyon kontrol komitelerinin yapısını da önemli ölçüde yeniden şekillendirdi. Yeni düzenleme ile çocuk sağlığı, yenidoğan, erişkin yoğun bakım temsilcileri, kalite yönetimi sorumluları ve iş sağlığı ve güvenliği birimleri komiteye dahil edildi. Böylece enfeksiyon kontrolü, yalnızca klinik bir mesele olmaktan çıkarılarak hasta güvenliği, çalışan sağlığı ve kalite yönetimiyle bütünleşik bir yapıya kavuşturuldu. Ayrıca bulunması halinde epidemiyoloji yan dal uzmanlarının da komitede yer alması öngörüldü.
Komitelerin çalışma usullerinde de risk temelli bir yaklaşım benimsendi. Yoğun bakım ünitesi bulunan hastanelerde komitelerin yılda en az dört kez toplanması zorunlu hale getirildi. Üyelik süresinin dört yıla çıkarılması ise kurumsal hafızanın güçlendirilmesi ve uzun vadeli stratejik planlamanın desteklenmesi amacı taşıyor.
Görev ve yetkiler açısından bakıldığında, yeni yönetmeliğin proaktif bir enfeksiyon kontrol modeli benimsediği görülüyor. Antimikrobiyal yönetim politikalarının belirlenmesi, USHİESA (Ulusal Sağlık Hizmeti ile İlişkili Enfeksiyonlar Sürveyans Ağı) sistemine düzenli veri girişi, üç aylık raporlamalar ve personel bağışıklama programlarının yürütülmesi artık açık ve bağlayıcı yükümlülükler arasında yer alıyor. İnşaat ve tadilat projelerinde enfeksiyon kontrol komitesinin görüşünün zorunlu hale getirilmesi ise enfeksiyon risklerinin daha planlama aşamasında yönetilmesini hedefliyor.
Operasyonel düzeyde en dikkat çekici değişikliklerden biri, enfeksiyon kontrol ekipleri ve özellikle enfeksiyon kontrol hemşirelerinin güçlendirilmesi oldu. Her 150 yatak için bir enfeksiyon kontrol hemşiresi görevlendirilmesi zorunlu hale gelirken, yoğun bakım yatak sayısına bağlı ek hemşire istihdamı şartı getirildi. Hemşirelerin minimum görev süresinin yedi yıla çıkarılması da uzmanlaşmayı ve sürekliliği teşvik ediyor.
hUzmanlara göre 2025 yönetmeliği, sağlık kurumları için artan yasal sorumluluklar, yeni kaynak planlaması gereklilikleri ve güçlü bir veri yönetimi altyapısı ihtiyacını beraberinde getiriyor. Ancak aynı zamanda bu düzenleme, hasta ve çalışan güvenliğini merkeze alan, şeffaf ve ölçülebilir bir enfeksiyon kontrol kültürünün yerleşmesi için önemli bir fırsat olarak görülüyor.
