ANKARA — Devlet memurlarının kendi yazdıkları kitaplarda, isimlerinin yanında kariyer unvanlarını ve görev yaptıkları kurumun adını kullanıp kullanamayacakları, uzun süredir merak edilen konulardan biri. Konuya ilişkin mevzuat ve uzman görüşleri, memurların eserlerinde unvanlarını kullanmalarında herhangi bir yasal engel olmadığını ortaya koyuyor.
🔹 Mevzuat İncelemesi
657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun 28’inci maddesi, memurların ticari ve sanayi faaliyetlerinde bulunmasını sınırlıyor. Memurlar, ticari işletme açamaz, tacir veya esnaf statüsünde çalışamaz, mesleki faaliyette bulunamaz. Ancak bu yasak, memurun 5846 sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu kapsamındaki eser üretmesini engellemiyor.
6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu, ticari işletmelerin ve esnaf faaliyetlerinin sınırlarını belirlerken, memurun ticari kazanç elde etmeyi amaçlamayan eser üretimi ile bu kapsamın dışında kaldığını belirtiyor.
5846 sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu ise eser sahibine mali ve manevi haklar tanıyor. Kanun, memurların da eser sahibi olarak mali haklarını kullanabileceğini ve eserlerinde isimlerini kullanabileceğini açıkça ortaya koyuyor.
🔹 Devlet Personel Başkanlığı Görüşü
Dönemin DPB görüşüne (T: 05.02.2007, S: 1855) göre, memur kendi kitabının yazarı olarak ismini ve unvanını kullanabilir. Kitabın gizli bilgiler içermemesi koşuluyla, bu durum 657 sayılı Kanun ve ilgili diğer mevzuatlara aykırılık teşkil etmez.
🔹 Uygulama Detayları
- Memurlar, kitap, makale veya benzeri eserlerinde isim ve unvanını belirtmekte serbesttir.
- Kullanılan unvan, memurun resmi görevini ve kariyer durumunu yansıtabilir.
- Eser, devletin gizli bilgilerini içermemeli ve memurun görevinden kaynaklanan özel hakları ihlal etmemelidir.
- Eser üzerinde mali ve manevi haklar, memura aittir; yayınevleri ile yapılan sözleşmeler çerçevesinde hak kullanımı mümkündür.
🔹 Sonuç
Devlet memurlarının kendi adlarıyla kitap yazmaları ve unvanlarını kullanmaları hukuken engellenmemiştir. Memur, eserini yayımlarken görev yaptığı kurumun adını ve kendi kariyer unvanını ekleyebilir. Bu uygulama, hem eser sahibinin haklarını korur hem de memurun akademik ve sanatsal faaliyetlerini destekler.
Uzmanlar, memurların bu haklarını kullanırken gizli bilgi ve devlet sırlarını açıklamamayükümlülüğüne dikkat etmeleri gerektiğini vurguluyor.
Özetle, memur kendi kitabında “Ad Soyad – Unvan – Kurum” biçiminde bilgilerini yazabilir ve bu durum yasal olarak tamamen uygundur.
Bu haber, 657, 6102 ve 5846 sayılı Kanunlar ile DPB görüşünü bir arada değerlendirerek, memurların eserlerinde unvanlarını kullanabileceğini net bir şekilde açıklamaktadır.

