24 Ekim 2025 – Ankara
Sağlık Bakanlığı tarafından yayımlanan “Tıbbi Laboratuvar Hizmetleri ve İleri Teknoloji Tıbbi Laboratuvar Uygulamaları Hakkında Yönetmelik”, Türkiye’de laboratuvar tıbbında köklü değişikliklerin başlangıcı olarak değerlendiriliyor. Yeni düzenleme, laboratuvar hizmetlerini yalnızca tanı koyma alanından çıkararak, tedavi, Ar-Ge ve ileri teknolojiyle bütünleşik bir sisteme dönüştürmeyi hedefliyor.
Laboratuvarlar Ar-Ge ve Tedaviyle Entegre Olacak
Yönetmelikle birlikte, genetik hastalık tanı merkezleri, tedavi laboratuvarları, hücresel ve moleküler uygulama birimleri yasal çerçeveye alınarak “ileri teknoloji laboratuvarları” tanımı altında toplandı.
Bu kapsamda laboratuvarlar artık sadece test yapan birimler değil; tedavi süreçlerine veri sağlayan, araştırma geliştirme faaliyetleriyle entegre çalışan merkezler haline geliyor.
Sağlık Bakanlığı, bu adımla laboratuvar tıbbının stratejik önemini vurgularken, Türkiye’de sağlık hizmetlerinin bilimsel altyapısının güçlendirilmesini hedefliyor.
Yapay Zeka ve Dijital Altyapı Yönetmeliğe Girdi
Yeni yönetmelik, yapay zeka destekli analiz sistemleri ve klinik karar destek yazılımlarının laboratuvar süreçlerine entegrasyonunu yasal zemine oturttu.
Bu sayede laboratuvar verilerinin dijital olarak işlenmesi, sonuçların güvenilirliğinin artırılması ve insan hatasının azaltılması amaçlanıyor.
Ayrıca veri güvenliği, biyolojik materyal saklama ve etik denetim konularında uluslararası standartlara uyum zorunluluğu getirildi.
Bölgesel Laboratuvar Sistemi Kurulacak
Yönetmeliğin en dikkat çekici yeniliklerinden biri ise “bölge laboratuvarı” modeli.
Bu sistemle her bölgede ileri düzey testlerin yapılabileceği, kalite yönetim standartlarının merkezi olarak izlenebileceği laboratuvar merkezleri kurulacak.
Böylece hem hizmette eşitlik sağlanması hem de testlerin uluslararası geçerliliğe sahip olması hedefleniyor.
Ruhsat, Akreditasyon ve Kalite Yönetiminde Yeni Standartlar
Yeni düzenleme; laboratuvar açılış izni, denetim, personel yeterlilikleri ve kalite yönetimi açısından da önemli değişiklikler getiriyor.
Tüm laboratuvarlar, akreditasyon ve kalite güvence sistemine dahil olacak.
Yönetmeliğe göre laboratuvar yöneticileri, uzman biyokimyagerler ve genetik uzmanları belirli mesleki deneyim ve eğitim koşullarını sağlamak zorunda olacak.
Geçiş Süreci Kritik: Uyum Süresi ve Eğitim İhtiyacı
Uzmanlar, yeni standartlara geçiş sürecinde özellikle mevcut laboratuvarların altyapı ve personel eğitimine yatırım yapması gerektiğine dikkat çekiyor.
İleri teknoloji laboratuvar tanımı, mevcut kadroların teknik bilgi güncellemesi ve cihaz yenileme gereksinimini de beraberinde getiriyor.Sağlık Emekçileri Açısından Ne Anlama Geliyor?Bu yönetmelik, sağlık çalışanları açısından hem yeni fırsatlar hem de sorumluluklar doğuruyor.
Yapay zeka ve dijital sistemlerle birlikte, laboratuvar personelinin veri analizi, kalite kontrol ve teknoloji yönetimi alanlarında daha fazla yetkinlik kazanması bekleniyor.
Aynı zamanda iş yükü, mesleki tanımlar ve denetim mekanizmalarının yeniden düzenlenmesi, emek süreçlerinde dönüşüm yaratabilir.
Sonuç: Türkiye Laboratuvar Tıbbında Yeni Bir Çağa Giriyor
Yeni yönetmelik, Türkiye’de laboratuvar tıbbının bilimsel, teknolojik ve etik standartlarını yükseltmeyi hedefliyor.
Yapay zekadan genetik tedaviye uzanan bu dönüşüm, sağlık sisteminin dijitalleşmesinde önemli bir adım olarak değerlendiriliyor.
Ancak geçiş sürecinde laboratuvar çalışanlarının haklarının korunması, eğitim süreçlerinin desteklenmesi ve iş güvenliği standartlarının güçlendirilmesi büyük önem taşıyor.
Kaynaklar:
Resmî Gazete – 24 Ekim 2025
